‘Veldhoven verandert door ASML, maar behoudt dorps karakter’

Meer inwoners uit verre landen, hoogbouw en de Engelse taal die vaker klinkt op straat. De onstuimige groei van chipmachinebouwer ASML is voelbaar in Veldhoven. Burgemeester Marcel Delhez ziet zijn gemeente veranderen. “Het dorpse karakter is gebleven.”

De afgelopen maanden staat ASML vaak in de spotlights. Het Veldhovense bedrijf is van internationaal strategisch belang. Zelfs in het Amerikaanse Witte Huis wordt er over de chipmachinefabrikant gesproken. En al die aandacht blijft in Veldhoven natuurlijk niet onopgemerkt. Veel inwoners en burgemeester Marcel Delhez zijn trots.

“Er is veel media-aandacht. Landelijk en internationaal. Inwoners zijn trots. Dat merkte ik bijvoorbeeld toen mijn Eindhovense college Jeroen Dijsselbloem in de media zei dat ASML in Eindhoven ligt. Op dat moment kreeg ik heel veel appjes en mailtjes. Mensen vonden dat ik er toch echt wel iets van moest gaan zeggen.”

Lokale economie

Veldhoven merkt de aanwezigheid en groei van ASML. “We hebben daardoor een goede lokale economie. Je merkt dat mensen hier wat te besteden hebben. Er zijn veel banen en winkels doen goede zaken. Daar profiteren we met z’n allen van”, legt Delhez uit.

Woningmarkt

Toch heeft dat succes ook keerzijden. Inwoners zien hun dorp veranderen en klagen dat Veldhovense jongeren maar moeizaam aan een huis komen. “Het knelt op de woningmarkt. De prijzen stijgen en er is een beperkt aanbod. Daar sluiten we onze ogen niet voor. Daarom bouwen we tot 2030 5000 woningen. En ook de andere gemeenten in de regio, vooral Eindhoven, moeten veel bouwen.”

Dorpse karakter

Vanwege ASML ontstaat er extra druk op de woningmarkt en op voorzieningen. Een ander gevolg is dat de bevolkingssamenstelling van Veldhoven verandert. In het dorp komen steeds meer internationals te wonen, uit andere delen van de wereld.

Toch is Delhez niet bang dat het dorpse karakter van Veldhoven verloren gaat. “We investeren daarom in sport, cultuur en het verenigingsleven. De nabijheid van voorzieningen. Veldhoven heeft nog steeds vier voetbalclubs, gildes, muziekverenigingen en bloemenverenigingen. De dorpse trekken blijven, binnen een stedelijk omgeving. En ja, Veldhoven verandert wel, maar dat komt niet alleen door ASML. Dat heeft ook te maken met de tijdgeest waarin wel leven.”

Naast investeren in cultuur en sport, denkt Delhez dat het ook belangrijk is om internationals te betrekken bij het verenigingsleven. “In Oerle doen ze dat bijvoorbeeld. Nieuwkomers doen mee aan allerlei activiteiten, en gaan aan de slag als vrijwilliger. Dat helpt om begrip voor elkaar te houden.”

Grens aan de groei?

Waar de grens ligt van de groei van ASML, daar wil Delhez niet op vooruitlopen. “Dat bepaalt ASML zelf. Het bedrijf kan niet tot in het oneindige doorgroeien, maar voorlopig is er nog ruimte voor uitbreiding. En als iets niet kan, dan heeft de gemeenteraad van Veldhoven uiteindelijk het laatste woord. Nee is dan ook echt nee, ook al is het ASML.”

Gesprekken

ASML laat weten veel met omwonenden en Veldhovense organisaties in gesprek te zijn. De chipmachinebouwer zegt op die manier oog te houden voor de gevolgen van de groei. Daarnaast worden lokale initiatieven ondersteund, zoals het sponsoren van een schaatsbaan in het dorp.