Typisch Eindhoven: witte gij't?

Het Philips-stadion, het Evoluon, de lichtjesroute of toch die gemoedelijkheid? Eindhoven is niet zomaar te vatten in een paar woorden of gebouwen. In het Parktheater klonk gisteren dan ook de vraag: witte gij ‘t?

Eindhoven bestaat deze maand honderd jaar. Reden voor een feestje, én voor bezinning. De afgelopen jaren groeide de stad snel, met nieuwkomers uit alle windstreken. Wat is nog de gemene deler?

Typisch Eindhoven
In het Parktheater zoekt theatermaker Oscar de Boer naar een antwoord. Op drie zondagen bekijkt hij verleden, heden en toekomst van de stad waar hij woont, maar niet is opgegroeid. Samen met theatergroep De Bende van Oz, cultuurbureau Plaza040 en Stichting de Kleurrijke Stad verzamelt hij informatie voor de uiteindelijke theatervoorstelling in december.

In de eerste try-out stond gisteren het verleden centraal. Op kaartjes konden bezoekers hun vroegste herinnering aan de stad delen, net als de leukste en liefste eigenschappen van ‘hun’ Eindhoven. Huisband Bright Light verzorgde de muzikale intermezzo’s, met nummers van Armand, Lenny Kuhr en Gerard van Maasakkers.

Vergrijzende gildes
Aan de hand van verschillende stadskaarten besprak Huub Jacobs van Stichting Eindhoven in Beeld de geschiedenis van de stad. Die begon bij de prehistorische resten van een nederzetting bij de Dommel en ging via het verwerven van stadsrechten in 1232 door met het inlijven van de dorpjes Gestel, Strijp en Woensel. Zo ontstond de typische stervorm van Eindhoven.

Vervolgens ging De Boer in gesprek met de leden van twee rivaliserende schuttersgilden. In vroeger tijden verdedigden de schutters de stad tegen indringers. Tegenwoordig doen ze aan kruisboogschieten en zijn ze betrokken bij de optocht ter ere van de bevrijding van Eindhoven in de Tweede Wereldoorlog. Eindhoven is de enige stad in Nederland die haar eigen bevrijding viert.

In hun geel met rode kostuums vertelden de afgevaardigden van het Sint Joris-gilde uit Gestel en dat uit Stratum over hun strijd tegen vergrijzing. Niet alleen de instroom onder jongeren stokt, ook onder 30- en 40-jarigen is er weinig animo voor het gilde. Veel ruimte voor nieuwkomers is er volgens een vrouw in het publiek echter niet. Vrouwen mogen sowieso al geen lid worden.

Van boete naar welkomstcadeau
In het laatste deel van de middag was de vloer voor Johan Vlemmix, die op maar liefst 36 verschillende plekken in Eindhoven woonde. In de Kruidenbuurt van zijn jeugd hoefden fietsen niet op slot en hingen overal touwtjes uit de brievenbus. Dat is inmiddels wel anders, erkenden verschillende mensen in de zaal.

Toch was vroeger zeker niet alles beter. Sterker nog, Eindhoven mag best wat trotser zijn op haar positie van kenniscentrum, klonk er uit het publiek. De inwoners zijn gezellig en gemoedelijk, de stad is dynamisch en open voor verandering.

Cabaretier Matthias Tuns sloot de middag af met zijn eerste herinnering aan de lichtstad. Die bestond uit een boete voor het fietsen over de markt. Omstanders gingen voor hem de discussie aan met de onvermurwbare handhavingsagenten. De discussie ontaarde in een scheldpartij, die weer werd gevolgd door een inzamelingsactie. In recordtempo werd 85 euro bij elkaar gehaald, bijna het dubbele van de boete. “Beschouw het maar als een welkomstcadeau,” kreeg Tuns te horen.