Tanja uit Eindhoven werd geboren in Kamp Vught omdat haar ouders 'fout' waren

Het leven van Tanja Wolterbeek (78) uit Eindhoven begon in januari 1945 achter het prikkeldraad. Ze werd geboren in het interneringskamp Vught, een plek waar Nederlanders werden gestraft die tijdens de oorlog met de Duitsers hadden samengewerkt.

Haar ouders zaten namelijk bij de NSB. Door het enorme taboe weet Tanja maar weinig over die tijd. "Jaren later hoorde ik dat ik vanuit de ziekenhuisbarak naar de barak van mijn moeder ben gebracht. In mijn blootje. We kregen kleertjes van de Canadezen, zodat ik toch wat aan had."

Omdat Tanja slechts een paar maanden oud was toen ze het kamp verliet, kan ze zich niets herinneren van het leven daar. “Mijn moeder zei alleen dat het veel had gesneeuwd in Vught”, zegt de Eindhovense. Het was een groot taboe. “Als ik iets aan familieleden vroeg over het verleden, zeiden ze: ‘Laat rusten, dat is al zo lang geleden’.”

In de jaren tachtig mocht Tanja voor het eerst in het archief van haar vader kijken. "Toen bleek dat hij ook werd gestraft in Vught, omdat hij lid was van de Sicherheitsdienst. Hij hielp de Duitsers om Joden in Eindhoven te vinden en op te halen.”

Boek

Marijke Verduijn doet sinds 2013 onderzoek naar dit eerste en grootste naoorlogse interneringskamp. En ze schreef er een boek over. “Ik kwam destijds in contact met een man die hier als 16-jarige jongen had gezeten. Zijn vader was NSB’er en na dolle dinsdag had hij in Duitsland een legeruniform aangetrokken. Daarvoor werd hij na de oorlog gestraft in Kamp Vught”, vertelt ze.

Toen ze ging zoeken naar meer informatie over het interneringskamp, kon ze weinig vinden. “Collaborateurs, Nederlanders die vrijwillig met de Duitsers meewerkten tijdens de oorlog, vertelden zelden over hun verleden. Het was taboe om te zeggen dat je hebt meegewerkt met de vijand. Toen ik het verhaal van deze man hoorde, dacht ik: dat is niet terecht. Die verhalen moeten ook verteld worden.”

Tekst gaat verder onder de video

Beter beeld

Door het boek van Marijke is er nu een beter beeld hoe de gevangenen, onder wie Tanja’s ouders, in het kamp leefden na de oorlog. Ze kreeg dagboeken en brieven uit het kamp in handen en sprak met geïnterneerden, bewakers en hun kinderen.

“Zij vertelden dat de gevangenen werden geslagen, dat ze geen contact met buiten mochten hebben en ze hadden honger”, zegt Marijke. “Maar naarmate het kamp vorderde, werd beseft dat die ‘foute’ mensen weer de maatschappij in moesten. Toen mochten ze bezoek ontvangen, brieven schrijven en er kwam zelfs een film- en theaterzaal.”

Keuzes

Tanja is blij dat er nu meer bekend is over die tijd. Want haar hele jeugd werd zij veroordeeld voor de keuzes van haar ouders. “Op de basisschool mocht ik bij sommige klasgenootjes niet binnenkomen en bij mijn sollicitatie voor mijn opleiding tot verpleegster, stonden de letters NSB op mijn dossier."

Tanja hoopt dat meer mensen zoals zij hierover durven praten. “Het wordt hoog tijd. Ik vind het belangrijk dat wij de geschiedenis doorvertellen. Niet alleen de goede kant, maar juist ook die foute kant.”

Opmerkingen? Mail ons!