Familielid wil vermoorde Edo (12) en Lexje (8) eren met Holocaustmuseum, maar geldgebrek gooit roet in het eten
In Eindhoven is een nieuw museum in de maak ter nagedachtenis aan het tragische familieverhaal van het gezin Hornemann. De Joodse familie kwam om het leven tijdens de Holocaust. Een verhaal dat vertelt moet worden, vindt nabestaande en initiatiefnemer Martijn Docters, maar geldgebrek gooit nu roet in het eten.
Vol goede moed begon Martijn aan de bouw van een pop-uplocatie aan de Hurksestraat maanden geleden, maar vlak voor de gedroomde openingsdatum van 18 september strandde het project, althans tijdelijk. "We komen zo'n twintigduizend euro tekort om de vijf kamers af te maken", vertelt Docters zichtbaar geëmotioneerd. Voor hem is de driehonderd vierkante meter tellende ruimte met daarin een museum, een dilemmakamer en een informatiecentrum namelijk veel meer dan dat. Het is zijn manier om zijn familieleden te eren die op verschrikkelijke wijze om het leven zijn gekomen tijdens de oorlog. Iets wat al bijna tachtig jaar geleden is gebeurd, maar nog steeds enorme indruk maakt op hem.
Dat breekt me nog steeds als ik terugdenk aan wat Edo en Lexje, maar ook Bets en Flip doormaakten
Familielid Martijn Docters
"Dat breekt me nog steeds als ik terugdenk aan wat Edo en Lexje, maar ook Bets en Flip doormaakten", legt Martijn uit. Voor de oorlog leidde het gezin een zorgeloos bestaan aan de Staringstraat in Gestel. Na de inval van de Duitsers in mei 1940 veranderde alles. Er werden steeds meer wetten ingevoerd om het leven van joden en zogenaamde andere 'Untermenschen' onmogelijk te maken. Op een gegeven moment besloot moeder Bets en haar zoons onder te duiken toen vader Flip werd gedeporteerd. Dat was echter niet voor lange duur, want volgens de werkgever van Flip, Philips, zou het wel meevallen in kamp Vught. De familie ging overstag en meldde zich. Dat was het begin van de nachtmerrie.
Van kamp Vught naar een verlaten schoolgebouw
Het gezin bracht negen maanden door in kamp Vught. In die tijd zou vader Flip zijn zoons en vrouw nog één keer zien. Hij kwam uiteindelijk om het leven door kou en ondervoeding, ergens in Midden-Europa. Ook Bets zou de oorlog niet overleven. Zij werd met Edo en Lexje via kamp Westerbork naar het concentratiekamp Auschwitz gebracht. Daar zou zij bezwijken aan buiktyfus.
Voor de kinderen was de hel nog niet over. Door de beruchte Duitse arts Josef Mengele werden Lexje en Edo geselecteerd en op transport gezet naar concentratiekamp Neuengamme. "De arts van het kamp wilde medische proeven uitvoeren, maar vond het zielig om die testen op ratten uit te proberen. Dus werden Lexje, Edo en nog achttien andere kinderen in een aparte barak gezet en gebruikt als proefkonijn. Maandenlang duurde die medische experimenten, en 's avonds ging die man naar zijn familie met jonge kinderen alsof er niets gebeurd was. Ik denk niet dat hij het woord geweten kon spellen."
Veel van de betrokkenen zijn nooit gestraft. Een werd zelfs kinderarts in de DDR na de oorlog
Familielid Martijn Docters
Aan de vooravond van de bevrijding, 20 april 1945, werd het de Duitsers te heet onder de voeten. Adolf Hitler gaf de opdracht om alle sporen van gruwelijkheden te wissen, dus werden de achtjarige Lexje en twaalfjarige Edo met een vrachtwagen naar een verlaten schoolgebouw in Hamburg gebracht. In dat gebouw werden de twintig kinderen op afschuwelijke wijze vermoord. Ze werden opgehangen en vervolgens werden hun lichamen verbrand. "Het verschrikkelijke is dat veel van de betrokkenen nooit zijn gestraft. Een werd zelfs kinderarts in de Duitse Democratische Republiek (DDR) na de oorlog, en genoot daar aanzien."
Tekst gaat verder onder de video
Genocide niet iets van vroeger
Met de pop-uplocatie wil Martijn Docters niet alleen zorgen dat de verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog niet vergeten worden. "Ik wil mensen bewust maken dat genocide niet iets is van toen, maar nog steeds gebeurt. Een week geleden werd nog een massagraf gevonden in Oekraïne. Wat dat betreft hebben wij niets geleerd als mensheid. Ik hoop bezoekers dan ook aan het denken te zetten over hun eigen rol. 'Zou jij je buurman verraden of zou je hem helpen?'."
Dat is tenminste de bedoeling, want de komst van het tijdelijke Hornemann Huis staat nog op losse schroeven. Er is namelijk nog twintigduizend euro nodig om de puntjes op de i te zetten, daarom is een crowdfundingsactie gestart. De bedoeling is dat het Holocaustmuseum in oktober de deuren opent.
Deel dit artikel:
Laat je reactie achter